Jeżeli chcemy wyobrazić sobie, czym jest głód alkoholowy, możemy porównać go do stanu wywołanego długotrwałym nieprzyjmowaniem pokarmów. Pragnienie jest tak wielkie, że wydaje się nieodparte: wszystkie myśli skoncentrowane są na tym, jak najszybciej zdobyć alkohol i napić się. Dyskomfort nie ogranicza się do psychiki: pojawia się silne ssanie w żołądku, które może przerodzić się w trudny do zniesienia ból.
Głód alkoholowy jest następstwem długotrwałego, najczęściej trwającego latami przyjmowania alkoholu – regularnie i w dużych dawkach. – Przymus przyjmowania alkoholu wytwarza się zarówno na poziomie psychicznym, jak też fizycznym – mówi terapeuta z prywatnego ośrodka odwykowego “Moje Życie”. – Osoba pijąca traktuje alkohol jako antidotum na doświadczane przykrości, złość, przygnębienie i strach, ale też sposób wzmocnienia pozytywnych emocji: radości, triumfu, poczucia satysfakcji. Siła atrakcyjności alkoholu opiera się m. in. na szybkości działania: efekty odczuwalne są tuż po spożyciu. Ułatwia to wytwarzanie odruchu natychmiastowego sięgania po alkohol w każdej sytuacji związanej z przeżywaniem silnych emocji.
Jakie są i kiedy pojawiają się objawy i głód alkoholowy?
W początkowym okresie leczenia choroby alkoholowej bezpośrednią przyczyną wystąpienia ostrego głodu alkoholowego jest AZA (Alkoholowy Zespół Abstynencyjny). Objawia się on m.in. ostrymi bólami głowy, ssaniem i bólem w żołądku i suchym kacem (objawy kaca alkoholowego pomimo niespożywania alkoholu), kołataniem serca i podwyższonym ciśnieniem krwi. Osoba cierpiąca na głód alkoholowy najczęściej czuje się rozbita psychicznie, może też odczuwać silny niepokój i ogólne osłabienie. W tej sytuacji spożycie alkoholu jawi się jako skuteczne remedium na wszelkie dolegliwości fizyczne i psychiczne.
Głód alkoholowy często pojawia się wtedy, kiedy występują wszystkie gwałtowne, przykre emocje: wstyd, poczucie odrzucenia i osamotnienia, negatywne komunikaty i oceny napływające z otoczenia, poczucie braku sensu własnego życia. Jedyną ucieczką i sposobem złagodzenia dyskomfortu psychicznego wydaje się sięgnięcie po alkohol, czyli powrót do schematu zachowań utrwalonego przez lata regularnego spożywania alkoholu.
Czynnikiem, który może i zazwyczaj powoduje gwałtowne nasilenie głodu alkoholowego są spotkania z osobami pijącymi oraz odwiedzanie miejsc, w których spożywa się alkohol. Szczególne znaczenie mają te miejsca, które osoba uzależniona odwiedzała w przeszłości, z którymi jest w jakiś sposób związana emocjonalnie. Każdy kontakt z alkoholem, nawet zapośredniczony (np. oglądanie reklam alkoholu, widok półek z alkoholem w sklepie monopolowym) wywołuje i nasila pragnienie napicia się.
Jak radzić sobie z nawrotami głodu alkoholowego?
Najlepszym rozwiązaniem, szczególnie w pierwszym okresie, jest skorzystanie z pomocy specjalistów od terapii uzależnień. W państwowym lub prywatnym ośrodku odwykowym możemy liczyć nie tylko na fachową opiekę, ale także na wsparcie w kształtowaniu pozytywnych nawyków. W życiu codziennym bardzo dobre efekty przynosi uprawianie sportów, stosowanie technik relaksacyjnych, ćwiczenia jogi oraz medytacja. Wszystkie formy aktywności fizycznej zwiększają wydzielanie endorfin, nazywanych hormonami szczęścia. Pomocne jest także stosowanie właściwej diety, w której należy ograniczyć ilość spożywanego cukru i kofeiny. Warto też pamiętać, że utrzymywanie poczucia sytości i regularne nawadnianie organizmu (przyjmowanie dużej ilości wody) zmniejsza ryzyko wystąpienia nagłych nawrotów głodu alkoholowego.
Niezwykle ważnym elementem radzenia sobie z nawrotami głodu alkoholowego jest też świadome unikanie sytuacji sprzyjających kontaktom z alkoholem. Jest to trudne, bo często oznacza zerwanie znajomości, które zostały nawiązane w okresie przed podjęciem terapii. W takich okolicznościach bardzo przydatne będą nowe znajomości z osobami (np. członkami grupy AA), przed którymi można się otworzyć i opowiedzieć o doznaniach związanych z głodem alkoholowym. Szczerość i umiejętność wyrażania emocji bardzo pomaga w rozładowaniu napięcia.
Należy starannie unikać wszelkich spotkań i sytuacji, w których obecny jest alkohol. Niekiedy trzeba zmienić drogę do pracy (jeżeli kojarzy się z piciem), unikać lokali z alkoholem, imprez okolicznościowych, w trakcie których spożywany jest alkohol.
Czy możliwe jest całkowite uwolnienie się od głodu alkoholowego?
Nie ulega wątpliwości, że najsilniejszy i najbardziej dotkliwy – psychicznie i fizycznie – głód alkoholowy towarzyszy początkom terapii. Nie zmienia to faktu, że głód alkoholowy może pojawić się nawet po wielu latach nieprzerwanej abstynencji. W zasadzie nie ma nigdy pewności, że osoba uzależniona jest wolna od ryzyka wystąpienia gwałtownego pragnienia spożycia alkoholu. Czynnikiem sprzyjającym nawrotom głodu alkoholowego po wielu latach od zakończenia terapii mogą być nagłe, silnie stresujące zmiany w życiu: utrata pracy, odejście bliskiej osoby, choroba. Nawroty głodu alkoholowego rzadziej dotykają osób, które ułożyły sobie życie zawodowe i osobiste – które w pełni wykorzystały szansę, jaką daje terapia uzależnienia od alkoholu.
