FAQ – najczęściej zadawane pytania

O rozwijającym się uzależnieniu od alkoholu mogą świadczyć następujące objawy:

• Sięganie po alkohol przede wszystkim dlatego, że jego działanie odpręża i daje ulgę, redukuje napięcie i niepokój, osłabia poczucie winy, ośmiela, ułatwia zaśnięcie itp.

• Poszukiwanie, inicjowanie i organizowanie okazji do wypicia oraz picie z chciwością, wyprzedzanie kolejek, powtarzające się przypadki upicia.

• Picie alkoholu pomimo zaleceń lekarskich, sugerujących konieczność powstrzymywania się od picia.

• Możliwość wypicia większej niż uprzednio ilości alkoholu, tzw. mocna głowa świadcząca o wzroście tolerancji na alkohol.

• Trudności z odtworzeniem wydarzeń, które miały miejsce podczas picia tzw. palimpsesty alkoholowe (luki pamięciowe), “urwane filmy”, “przerwy w życiorysie”.

• Picie alkoholu w samotności przez osoby, które uprzednio piły wyłącznie w sytuacjach towarzyskich, a obecnie świadomie ukrywają swoje picie.

• Powtarzające się przypadki prowadzenie samochodu po niewielkiej nawet ilości alkoholu.

• Unikanie rozmów na temat swojego picia, a później reagowanie gniewem bądź agresją na sygnały sugerujące potrzebę ograniczenia picia.

• Reagowanie rozdrażnieniem w sytuacjach utrudniających dostęp do alkoholu.

• Podejmowanie “cichych” prób ograniczania picia po to, aby udowodnić sobie, że jeszcze posiada się kontrolę nad piciem alkoholu

Nikt nie sięga po alkohol po to, aby mieć problemy. Przeciwnie każdy, kto spożywa alkohol oczekuje korzyści – chce poprawić sobie nastrój, ubarwić szarą codzienność, ułatwić kontakty towarzyskie, zrelaksować się.
Niektórzy nawet wierzą, że alkohol może mieć korzystne działanie zdrowotne.
Na przykład:

• Piwo na nerki
• Koniak na krążenie , itp.

Choć alkohol jest trucizną i z punktu widzenia toksykologii każda ilość wypitego alkoholu jest ryzykowna, to jednak w większości przypadków spożywanie małych dawek alkoholu nie pociąga za sobą widocznych szkód zdrowotnych i konsekwencji społecznych.

Kto nie powinni wcale pić alkoholu:

• młodzi ludzie (ze względu na ryzyko poważnych zaburzeń rozwojowych),
• kobiety w ciąży i matki karmiące (z powodu ryzyka uszkodzenia płodu i negatywnego wpływu na zdrowie dziecka),
• osoby chore, przyjmujące leki wchodzące w reakcje z alkoholem,
• wszyscy, którzy znajdują się w okolicznościach wykluczających picie (kierując pojazdami, przebywając w pracy, w szkole, itp.),
• osoby, którym szkodzi każda, nawet najmniejsza, ilość alkoholu, uczulone

Zwykle okazuje się, że mając do czynienia z problemem nadmiernego picia, zarówno osoby pijące, jak i ich otoczenie mają tendencje do bagatelizowania problemu i bronienia się przed przyjęciem do wiadomości, że to może być problem .

• Kiedy należy już zwrócić uwagę ?

Picie ryzykowne to taki model używania alkoholu, w którym spożywa się go (często jednorazowo) w dużych ilościach, co stwarza niebezpieczeństwo pojawienia się różnego rodzaju problemów. W przypadku picia ryzykownego nie można jeszcze mówić o tym, że powoduje ono jakiekolwiek straty (psychiczne czy fizyczne), ale na pewno mamy do czynienia z sytuacją, w której – przy kontynuowaniu takiego modelu picia – straty te w końcu się pojawią. Picie ryzykowne rozpoznajemy także po tym, że spożywanie alkoholu odbywa się w sytuacjach, w których nie powinno się odbywać (picie w pracy, picie w sytuacjach wymagających pełnej kontroli nad sobą, picie mimo przyjmowania leków, których działanie znosi lub nasila alkohol, picie w ciąży). Ilościowo uznaje się, że dla kobiet wartości wskazujące na picie ryzykowne to dawka w granicach 20-40 gramów czystego alkoholu dziennie, dla mężczyzn zaś dawka 40-60 gramów.

Picie szkodliwe, osoby pijącej, doświadcza już wymiernych konsekwencji picia w swoim życiu. Straty, jakie pojawiają się w wyniku picia mogą przejawiać się na rożnych płaszczyznach: zdrowotnej, (odczuwalna trzustka) ,rodzinnej(kłótnie , rodzina zwraca uwagę) zawodowej i materialnej (traci prace, mniej zarabia , gubi pieniądze, wydaje za dużo , opuszcza dni pracy) ,moralnej(nie właściwe , wulgarne nie moralne zachowania) psychicznej(wahania nastroju, pierwsze lęki, silne napięcie, wyrzuty sumienia, poczucie winy, wstyd).Picie szkodliwe, kontynuowane w niezmienionej formie, to droga do uzależnienia od alkoholu.

• Kolejny model picia to już uzależnienie.

uzależnienie – to zaburzenia zdrowia psychicznego i fizycznego, które charakteryzuje się okresowym lub stałym przymusem picia alkoholu i brakiem kontroli.

Osoby pijące alkohol mogą wielokrotnie w ciągu swojego życia zmieniać wzorzec spożywania alkoholu, przemieszczając od abstynencji, poprzez picie o niskim poziomie ryzyka, do spożywania alkoholu w sposób wysoce ryzykowny i szkodliwy.

Niektóre z nich się uzależniają.

Aby uniknąć problemów związanych z nadużywaniem alkoholu, warto :

• Stałe przyglądać się swojemu wzorcowi picia i jego zmianom

• Świadomie kontrolować ilość i częstotliwość spożywania alkoholu

• Słuchać informacji osób trzecich na temat swojego picia, zwłaszcza, gdy wyrażają zaniepokojenie i troskę

• Nie bagatelizować własnych doświadczeń (choćby jednostkowych) z nadużywania alkoholu i wynikających z tego konsekwencji

• Nie zwlekać z poszukaniem porady u specjalisty w sytuacji, gdy picie zaczyna pociągać za sobą negatywne konsekwencje.

Zespół Uzależnienia od Alkoholu.

Jest to choroba przewlekła, postępująca i nie leczona prowadzi do śmierci. Jak każda choroba tak i ta ma swój numer statystyczny w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD – 10 i jest to numer F10.2. Choroba ta charakteryzuje się objawami osiowymi, dzięki którym rozpoznajemy czy dana osoba jest uzależniona od alkoholu czy nie.

Objawami osiowymi tej choroby są:

1. Głód alkoholowy – charakteryzuje się silną, natrętną potrzebą spożycia alkoholu, bądź wręcz przymusem picia. Jest to połączone z dużą nerwowością i rozdrażnieniem. Głód alkoholowy nie występuje ciągle. Pojawia się on w sytuacjach trudnych dla alkoholika, takich z którymi nie umie sobie poradzić. Pojawia się nagle i jest przyczyną przerwania abstynencji. Często jest poprzedzony nawrotem, czyli pewnymi sygnałami ostrzegawczymi. Głód alkoholowy nie musi zakończyć się zapiciem. Są sposoby, żeby sobie z nim poradzić, o tych sposobach pacjent uczy się podczas terapii.
2. Utrata kontroli nad alkoholem – jest silnie związana z poprzednim objawem, czyli głodem. Utrata kontroli dotyczy ilości wypijanego alkoholu, czasu picia czy przerwania czasu abstynencji przed założonym terminem. Po wypiciu pierwszego kieliszka czy piwa przez osobę uzależnioną pojawia się głód alkoholowy, który powoduje, że alkoholik pije dalej, mimo że początkowo tego nie zakładał. Traci kontrolę nad alkoholem. Alkoholik nigdy nie może założyć ile wypije rozpoczynając picie, ani kiedy skończy. Osoba uzależniona nie ma powrotu do picia kontrolowanego.
3. Alkoholowy Zespół Abstynencyjny – jest reakcją organizmu na spadek lub brak alkoholu we krwi po ciągu picia. Charakteryzuje się następującymi objawami: drżeniem rąk lub całego ciała, suchością śluzówek jamy ustnej, bólami mięśni i głowy, biegunką, wymiotami, nadmierną potliwością, nastrojem depresyjno-lękowym. Alkoholowy Zespół Abstynencyjny może być powikłany. Powikłaniami tego zespołu są: majaczenie drżenne (delirium tremens) oraz napadowy zespół drgawkowy (padaczka alkoholowa). Oba powikłania są stanami zagrożenia życia.
4. Zmiana tolerancji – w miarę coraz częstszego picia wzrasta tolerancja osoby pijącej na alkohol. Oznacza to, że po pewnym czasie osiągnięcie tego samego stanu (np. samopoczucia) wymaga wypicia większej ilości alkoholu niż poprzednio. Osoby te wypijają coraz to większe ilości alkoholu narażając się tym samym na utratę zdrowia. Ale ta tolerancja wzrasta do pewnego momentu. Gdy organizm alkoholika jest już wycieńczony na skutek niedożywienia, braku witamin i toksycznego działania alkoholu, tolerancja nagle spada. Teraz wystarcza wypicie niewielkiej ilości alkoholu, aby osiągnąć ten sam stan. Świadczy to o dużej degradacji organizmu.
5. Koncentracja życia wokół alkoholu – osoba wchodząca w proces uzależnienia coraz więcej czasu poświęca na sprawy związane z piciem, a zaniedbuje inne formy spędzania czasu. Osoba taka coraz częściej spotyka się z ludźmi, z którymi można wypić, a unika osób niepijących. Zaczyna pić w ukryciu. Zaniedbuje prace i rodzinę. Mimo ponoszenia szkód, pije jeszcze więcej. Najważniejszą wartością w życiu alkoholika staje się alkohol i wszystko jest podporządkowane piciu. Alkohol zaczyna kierować życiem osoby uzależnionej.
6. Picie pomimo ponoszenia oczywistych szkód – alkoholik pomimo, że ponosi szkody, nie zaprzestaje picia, a często pije jeszcze więcej. Gdy dostaje informacje od lekarza, że niektóre dolegliwości, czy choroby są spowodowane piciem alkoholu nie powstrzymuje go to przed dalszym piciem. Podobnie jest gdy traci pracę, czy rodzinę. Jego zachowania są irracjonalne.

Jest to sześć podstawowych objawów Zespołu Uzależnienia od Alkoholu. Uzależnienie jest chorobą pierwotną. To znaczy, że nie wynika z innych zaburzeń czy chorób. Natomiast uzależnienie może wywołać groźne dla zdrowia i życia choroby zarówno w sferze somatycznej jak i psychicznej.

Alkohol jest trucizną. Działa toksycznie na wszystkie tkanki organizmu. Najbardziej narażone na toksyczne działanie alkoholu są komórki nerwowe zwane neuronami, zarówno ośrodkowego układu nerwowego jak i obwodowego. Jeżeli chodzi o ośrodkowy układ nerwowy, to uszkodzenie jego komórek powoduje zaburzenia funkcji poznawczych, takich jak pamięć czy koncentracja uwagi. Może być również przyczyną psychoz groźnych dla życia. Alkohol powoduje uszkodzenie komórek obwodowego układu nerwowego prowadzące do polineuropatii.

Do najczęściej występujących chorób somatycznych spowodowanych piciem alkoholu należą: marskość wątroby, zapalenie trzustki, nowotwory przewodu pokarmowego, nadciśnienie tętnicze, przerost serca (kardiomiopatia), obniżenie odporności, co wiąże za sobą większą zachorowalność na choroby zakaźne, oraz zwiększona urazowość.

Ponieważ uzależnienie od alkoholu jest chorobą, jedynym skutecznym sposobem na zatrzymanie jej przebiegu jest leczenie. Żadne inne formy oddziaływania nie są skuteczne. Najskuteczniejszą formą leczenia jest szeroko rozumiana psychoterapia. Nie chodzi tutaj tylko o zaprzestanie picia, choć jest to podstawa, ale o trzeźwienie, czyli o zmianę sposobu myślenia, zachowania, czy reagowania na różnego rodzaju trudne sytuacje. Ogólnie rzecz biorąc chodzi tutaj o pewien rozwój człowieka, który pozwoli mu żyć i cieszyć się życiem.

Każdy ma szansę. Warto spróbować. Proponujemy Państwu skorzystanie z oferty naszej kliniki.

Leczenie uzależnienia od alkoholu

Uzależnienie od alkoholu jest chorobą wyjątkowo “demokratyczną” i dlatego może na nią zapaść każdy, bez względu na płeć, wiek, poziom intelektualny, wykształcenie, uprawiany zawód i sprawowany urząd. Każdemu też konieczna jest pomoc w staraniach o odzyskanie zdrowia.

Podstawową formą leczenia uzależnienia od alkoholu, która daje szanse na odzyskanie zdrowia jest psychoterapia uzależnienia. Proces terapeutyczny jest to ciężka i żmudna praca zawierająca w sobie wiele różnorodnych działań, których efektem powinny być głębokie i możliwie trwałe zmiany u osoby leczącej się. Zmiany te powinny dotyczyć postaw, przekonań, zachowań, przyzwyczajeń, relacji z innymi, a także sposobów przeżywania, odczuwania, myślenia, reagowania itp. Programy zdrowienia planowane są na okres wielu miesięcy a nawet lat. Początek ich stanowią najczęściej paro- lub kilkutygodniowe, intensywne oddziaływania prowadzone w warunkach stacjonarnych bądź intensywne programy ambulatoryjne obejmujące 16-20 godzin zajęć tygodniowo. Leczenie stacjonarne osób uzależnionych, w odróżnieniu od leczenia szpitalnego innych schorzeń, nie jest przeznaczone wyłącznie dla szczególnie ciężkich bądź “beznadziejnych” przypadków. Warunki stacjonarne umożliwiają bowiem zwiększenie intensywności zajęć, a poprzez to osiągnięcie w znacznie krótszym czasie tego, co dają wielomiesięczne programy ambulatoryjne. Drugi etap to uczestniczenie w programie opieki poszpitalnej, czyli terapia uzupełniająca bądź podtrzymująca, prowadzona w warunkach ambulatoryjnych.

Prawidłowo prowadzone leczenie powinno przebiegać zgodnie z – przygotowanym przez terapeutę (opiekuna, przewodnika), uzgodnionym z pacjentem oraz na bieżąco aktualizowanym i monitorowanym – indywidualnym programem (planem) psychoterapii uzależnienia.
Niezmiernie cennym uzupełnieniem, zarówno stacjonarnych jak i ambulatoryjnych form terapii, jest Program Dwunastu Kroków Anonimowych Alkoholików. Stąd większość ośrodków terapeutycznych zaleca swoim pacjentom uczestniczenie w spotkaniach ( mityngach ) grup Wspólnoty AA , a ich bliskim udział w spotkaniach grup Al-Anon Alateen czy DDA Ponadto wiele materiałów pomocnych w terapii uzależnień opiera się na doświadczeniach Wspólnoty AA.

Zarówno badacze jak i praktycy są zgodni co do tego, że stosowanie jakichkolwiek środków farmakologicznych, bez względu na ich skład chemiczny i profil działania, nie może być traktowane jako leczenie uzależnienia od alkoholu. Przez wiele lat, w lecznictwie odwykowym w Polsce, powszechną a często jedyną “metodą”, było “leczenie uczulające” lub “leczenie awersyjne” polegające na wymuszaniu abstynencji poprzez podawanie pacjentomdisulfiramu w formie doustnej (Anticol, Antabus) lub w formie implantu ( Esperal , Disulfiram). Przy obecnych możliwościach korzystania z nowoczesnych metod leczenia uzależnienia od alkoholu w Polsce, proponowanie disulfiramu jako “metody leczenia” należy traktować jako działania nieprofesjonalne, a w niektórych przypadkach nawet nieetyczne.

Ostatnio poświęca się coraz więcej uwagi środkom, które wpływają hamująco na tzw. przymus picia poprzez zmniejszenie nasilenia “głodu” alkoholowego bądź osłabiają “nagradzające” działanie alkoholu. Środki te powinny być jednak stosowane tylko na zlecenie specjalisty, w określonych i indywidualnych przypadkach oraz powinny być traktowane wyłącznie jako czynnik wspomagający psychoterapię uzależnienia od alkoholu. Samo podawanie tych środków nie daje żadnych szans na wyzdrowienie.

Gdy choroba została zdiagnozowana , warto sprawdzić na jakim etapie choroby uzależniony się znajduje .

W uzależnienie od alkoholu można rozróżnić 4 fazy :

1. Picie towarzyskie FAZA l
   • picie sprawia przyjemność
   • wzrost tolerancji i ochoty na alkohol
2. Picie ostrzegawcze FAZA II
   • szukanie okazji do picia
   • inicjowanie wypijania kolejek
   • po wypiciu lepsze samopoczucie
   • alkohol przynosi ulgę, uwalnia od napięć
   • rozpoczęte picie kończy się “urwaniem filmu”
   • próby picia ukrytego, w samotności na kaca
3. Picie krytyczne FAZA III
   • wyrzuty sumienia – “kac moralny”
   • “klin” przynosi ulgę
   • zaniedbywanie rodziny i konflikty małżeńskie
   • nieobecności w pracy
   • usprawiedliwianie picia licznymi okazjami
   • wzrost agresywności, konflikty z prawem
   • zaniedbywanie wyglądu zewnętrznego
   • zaburzenia popędu seksualnego
   • picie ciągami na przemian z okresami całkowitej abstynencji dla poprawy zdrowia, udowodnienia “silnej woli”
   • składanie przysiąg abstynencji
   • poczucie pustki, bezradności
4. Picie chroniczne FAZA IV
   • okresy długotrwałego opilstwa
   • picie poranne
   • upijanie się w samotności
   • spadek tolerancji na alkohol
   • sięganie po alkohole niekonsumpcyjne (np.: denaturat) rozpad więzi rodzinnej
   • wynoszenie rzeczy, kradzieże – w celu zdobycia alkoholu degradacja zawodowa i społeczna
   • otępienie alkoholowe – “wtórny analfabetyzm”
   • alkohol staje się jedynym celem w życiu
   • psychozy alkoholowe – “delirium”
   • padaczka alkoholowa
   • choroby somatyczne – polineuropatia, marskość wątroby skrajne wyczerpanie organizmu
5. Śmierć FAZA V

Sa to objawy występujące u osób uzależnionych, które zaprzestają picia lub zmniejszają spożycie alkoholu.
Nie należy mylić z popularnym “kacem”, który jest objawem zatrucia .

Pierwsze objawy tego zespołu pojawiają się wtedy, gdy znacząco obniża się stężenie alkoholu we krwi, tj. zazwyczaj po kilku – kilkunastu godzinach po ostatnim spożyciu.

Objawy Alkoholowego Zespołu Abstynencyjnego :

• Drżenie mięśniowe języka, powiek i wyciągniętych rąk

• Pocenie się, często podwyższona temperatura ciał

• Nudności lub wymioty

• Tachykardia, podwyższone ciśnienie tętnicze

• Ogólne złe samopoczucie, rozbicie lub osłabienie

• Bóle głowy

• Bezsenność

• Pobudzenie psychoruchowe

• Lęk, niepokój, nadwrażliwość na bodźce

A u 5-15%, mogą wystąpić powikłania AZA, takie jak :

• • Drgawkowe napady abstynencyjne, zwane padaczką alkoholową, która mogą wystąpić 7-48 godzin po zaprzestaniu picia. Jest to drżenie całego ciała i utrata świadomości.

  • Majaczenie alkoholowe – delirium tremens lub inaczej majaczenie drżenne, albo biala gorączka, może wystąpić 2-3 dni po odstawieniu alkoholu.

    • Charakterystyczne objawy delirium to :

    • omamy wzrokowe, słuchowe, dotykowe, występujące najczęściej w nocy,

    • zaburzenia orientacja w czasie i przestrzeni,

    • urojenia prześladowcze,

    • towarzyszy temu wysoka gorączka,

    • możliwość autoagresji

Objawy te mogą ustąpić po tygodniu ale konieczne jest leczenie kliniczne.

• Przewlekła halucynoza alkoholowa, która może trwać miesiącami

• Paranoja alkoholowa( zespół Otella), to chorobliwa zazdrość, występująca głównie u mężczyzn.

Powikłania mogą być groźne dla życia, dlatego w momencie podjęcia decyzji o przerwaniu picia, ważne jest przeprowadzenie DETOKSU , czyli odtrucia .

Detoks ma na celu :

• usunięcie toksycznych metabolitów rozkładu alkoholu,

• dostarczenie do organizmu mikroelementów i witamin wypłukanych przez alkohol ,przywracanie równowagi wodne- elektrolitowej

• Wytłumienie objawów odstawiennych

• Zapobiegnięcie powikłaniom

• Przygotowanie do dalszych etapów terapii uzależnienia od alkoholu

Jest to silna, natrętna potrzeba spożycia alkoholu, bądź wręcz przymus wypicia.

Gdy dłuższy czas nie jemy to odczuwamy “zwykły” głód, objawy to np. “ssanie” w żołądku, interpretowane wręcz jako ból, wyczuwamy zapachy pożywienia, zaczynamy marzyć co zjeść, niekiedy wydziela się większa ilość śliny.

Podobnie jest z głodem alkoholowym również osoba uzależniona otrzymuje od swojego organizmu wiele sygnałów, najczęściej o wiele bardziej intensywnych niż przy głodzie pokarmowym.

Przez miesiące i lata picia wytwarza się przymus przyjmowania alkoholu . Przez ten czas pijacy uczy się, że na różne stany napięcia – złość, smutek, strach lub radość , zadowolenie. – Kieliszek wódki, drink , piwo natychmiast pomoże osłabi przykre emocje a wzmocni przyjemne.

Atrakcyjność picia polega właśnie na szybkim działaniu alkoholu.

Głód alkoholowy pojawia się pomimo iż osoba uzależniona bardzo nie chce pić.

W pierwszym etapie leczenia przyczyną głodu alkoholowego jest :

• Zespół abstynencyjny – złe samopoczucie fizyczne i psychiczne

  • Bóle głowy i objawy przypominające grypę, ssanie i ból w żołądku , suchy kac, sny alkoholowe, smak, woń alkoholu, suchość w ustach, ogólne rozbicie, nadmierna potliwość, kołatanie serca, podwyższone ciśnienie , osłabienie , itp

• Stres i brak umiejętności poradzenia sobie z nimi bez alkoholu

  • Lęk , rozdrażnienie, złość , poczucie winy , poczucie krzywdy , wstyd, dręczące myśli, brak koncentracji , rozkojarzone myśli

  • Pojawiają się przekonania o możliwości kontrolowania picia

  • Często pojawiają się wspomnienia przyjemnego stanu jaki się pojawia po wypiciu,

• Kontakt z alkoholem (przebywanie w środowisku pijących, kupowanie alkoholu, trzymanie alkoholu w domu )

  • Alkoholowe wyzwalacze wyraźniej przykuwają uwagę: dźwięk otwieranej przez kolegę puszki piwnej, reklama telewizyjna z pubem w tle, obserwowane butelki na półkach sklepowych.

Dla tego tak ważne jest by ten pierwszy okres leczenia odbyć na oddziale stacjonarnym w naszej klinice “Moje życie ” Ponieważ emocjonalne napięcie będzie narastać, aż do nieodpartej chęci sięgnięcia po “kieliszek “, który może rozpętać ciąg alkoholowy .
Nierzadko to, czego doświadczają fizycznie błędnie interpretują jako objawy przeziębienia, pomijając charakterystyczne symptomy kojarzące ten stan niewątpliwie z alkoholem, np. sny alkoholowe, “suchy kac” czy smak alkoholu w ustach.

C₂H₅OH to wzór na alkohol etylowy.

Obojętnie, po jaki trunek sięgamy: wino, piwo czy coś mocniejszego, każdy bez wyjątku jest właśnie tym związkiem.
Po spożyciu dużej dawki alkoholu może nastąpić Ostre zatrucie, które może objawiać się zaburzeniem zachowania, pojmowania, reagowania, również zaburzeniem pamięci itp., wynikającym z wpływu alkoholu na mózg.

Kiedy to jest “stan po spożyciu alkoholu“

• jest wówczas gdy stężenie alkoholu wynosi 0,2–0,5 promila we krwi, co odpowiada 0,1–0,25 promila w wydychanym powietrzu.

Kiedy to jest “stan nietrzeźwości“

• jest wówczas, gdy stężenie alkoholu jest powyżej 0,5 promila

Jakie następują zmiany pod wpływem alkoholu ?

• Etap I – 0,3–0,4 promila: obniżenie krytycyzmu,, euforia; wydłużony czas reakcji i gorsza koordynacja wzrokowa

• Etap II – 0,5–0,6 promila: osłabienie samokontroli, wielomówność, postępujące spowolnienie reakcji ruchowych

• Etap III – 0,7–2,0 promila : wydłużanie czasu reakcji, koordynacji ruchowej zaburzenia koncentracji, równowagi i odczuwania bólu, agresji; wzrasta tętno i ciśnienie krwi

• Etap IV – 2–3 promila: senność, zaburzenia samokontroli, równowagi i koordynacji ruchowej, bełkotliwa) mowa

• Etap V –3–4 promila: zaburzenia świadomości ,śpiączka, upośledzenie odruchów i czucia, obniżenie temperatury ciała i ciśnienia krwi, możliwe zahamowanie oddychania i zaburzenia rytmu serca

• Etap VI –4 promile promila: śpiączka, zaburzenia oddychania i rytmu serca, spadek ciśnienia krwi

Alkohol etylowe działa toksycznie na zdrowie i wpływa na rożne organy takie jak :
układ nerwowy, w konsekwencji może dojść do :
polineuropatii, zmian zanikowych móżdżku i mózgu, zwyrodnienia w płatach czołowych, ubyteku szarej substancji mózgu, encefalopatia Wernickego
układ pokarmowy, w konsekwencji może dojść do :
stanów zapalnychbłon śluzowych jamy ustnej, przełyku, żoładka i dwunastnicy, do zaburzenia perystaltyki jelit oraz upośledzenie wchłaniania, stanów zapalnych trzustki i watroby (stłuszczenie, zwłóknienie i marskość)
układ krążenia, w konsekwencji może dojść do :
nadciśnienia tętniczego, kardiomiopatii alkoholowej
układ oddechowy, w konsekwencji może dojść do :
zapalenia błony śluzowej tchawicy i oskrzeli, raka jamy ustnej, krtani oraz tchawicy.
układ moczowy, w konekwencji może dojść do :
niewydolności nerek, dny moczanowej
układ hormonalny, w konsekwencji może dojść do :
U mężczyzn – Impotencji, u kobiet zaburzenia miesiaczkowania, poronienia, bezpłodność

Alkohol wpływa na osłabienie systemu odpornościowego,niedoboru witamin.
Jednak najwcześniej pojawiają się Zaburzenia psychiczne : bezsenność, depresję, niepokój, próby samobójcze, zmiany osobowości, amnezję, delirium tremens, psychozę alkoholowa (syndrom otello – chorobliwa zazdrość), halucynozę alkoholowa, otępienie (zespól Korsakowa)
W przypadku kobiet pijacy w ciąży, może wystąpić zespół “FAS“- który upośledza dziecko na całe życie. Nie wiadomo jaka ilość alkoholu może wpłynąć na rozwój płodu.

Psychologiczne mechanizmy uzależnień

Istnieją trzy podstawowe mechanizmy uzależnień :

1. Mechanizm nałogowego regulowania uczuć
2. Mechanizm iluzji i zaprzeczania
3. mechanizm rozproszonego i rozdwojonego “ja”

ad.1 Mechanizm nałogowego regulowania uczuć – mechanizm ten jest odpowiedzialny za powstawanie głodu alkoholowego. W sytuacjach, w których alkoholik nie umie sobie poradzić z jakimś problemem, włącza się ten mechanizm i generuje głód alkoholowy. Po wypiciu alkoholu osoba uzależniona odczuwa ulgę. Ta ulga jednak nie trwa długo. Gdy zawartość alkoholu we krwi spada, alkoholik zaczyna doświadczać problemu, którego nie rozwiązał. I znów pojawia się głód i powrót do picia. Tworzy się tzw. “błędne koło”. Można by powiedzieć, że alkoholik pije, bo cierpi, a cierpi bo pije. Niestety po pewnym czasie do pierwotnego problemu, z którego powodu alkoholik zaczął pić dochodzą nowe problemy, te związane z piciem np. absencja w pracy, brak pieniędzy, awantury w domu itp. Wtedy pojawia się jeszcze silniejszy głód, który sprawia, że alkoholik pije dalej, pomnażając problemy. Uwolnienie się od cierpienia przy pomocy alkoholu jest nieraz jedyną radością jaką odczuwa alkoholik. Osoba uzależniona nie rozwiązuje problemów tylko je zapija.

ad.2 Mechanizm iluzji i zaprzeczania – ten mechanizm zaburza funkcje poznawcze osoby uzależnionej. Nie pozwala na zobaczenie rzeczywistych problemów, jakich alkoholik doświadcza przez picie. Alkoholik zaprzecza temu, że ma problem z alkoholem, pomimo iż doświadcza problemów i otrzymuje informacje na ten temat od otoczenia. Często za swoje picie obwinia innych, bądź sytuacje zewnętrzne np. pije, bo żona go nie rozumie, albo bo nie może znaleźć pracy itp. Rzeczywistość jest inna. To picie sprawia, że ma problemy.

ad.3 Mechanizm rozproszonego i rozdwojonego “ja” – ten mechanizm sprawia, że osoba uzależniona przestaje kierować swoim życiem. Jak to się dzieje? Gdy osoba uzależniona wypije alkohol, rośnie jego poczucie wartości i mocy oraz przekonanie, że wszystko się ułoży (” Ja” potężne). Gdy trzeźwieje, traci te złudzenia. Wtedy doświadcza cierpienia, upokorzenia, wstydu (“Ja” upadłe). Zrobi wszystko, żeby nie cierpieć, ale jedyny sposób jaki zna to wypić. I tak balansuje między “Ja” upadłym a “Ja” potężnym. Wszystkie inne wartości zanikają w jego umyśle, a alkohol staje się największą i jedyną wartością. To on zaczyna kierować życiem osoby uzależnionej.

Te trzy mechanizmy pokazują obraz funkcjonowania osoby uzależnionej.

Ze względu na odmienność biochemiczną, spożycie tej samej ilości alkoholu przez mężczyznę i kobietę przy tych samych warunkach , czyli masie ciała , wielkość zjedzonego posiłku , tego samego wieku , itp. Kobieta szybciej się upije . Związane jest to głównie z proporcjonalnie większą ilością tłuszczu oraz mniejszą ogólną ilością wody w organizmie kobiety. Różnica w stężeniu alkoholu we krwi mężczyzn i kobiet, pomimo spożycia tej samej ilości alkoholu, wynika z różnej zawartości płynów w stosunku do masy całego ciała (u kobiet płyny stanowią ok. 60%, a u mężczyzn – ok. 70%).

Z badań wynika, że kobiety sięgają po alkohol ponieważ :

• częściej przeżywają poczucie winy, depresję lub stany lękowe

• częściej cierpią z powodu objawów nerwicowych oraz zaburzeń snu

• częściej piją w związku z sytuacją domową

• z powodu wahania nastrojów, związanych ściśle z cyklem miesiączkowym

• piją z powodu samotności (np. “gospodyni domowa”)

• piją w związku z objawami tzw. “zespołu pustego gniazda” (zagubienie i samotność)

• częściej nadużywają alkoholu jeżeli w dzieciństwie były wykorzystywane seksualnie

Trudniej się im zwrócić o pomoc bo społeczeństwo tego nie akceptuje, kobieta to ” matka Polka “

• do niej należy odpowiedzialność za dom i wychowanie dziecka

• względem kobiety są duże, moralne oczekiwania

• nie jest akceptowana jako osoba pijąca co determinuje bardziej staranne ukrywanie picia

• bardziej widoczne są zaniedbania spowodowane piciem

• zdarza się, że pije w związku z zachowaniami partnera (niejednokrotnie picie z partnerem spowodowane uległością, chęcią niedopuszczenia, żeby się upił itp.)

• szybciej jest odrzucana przez otoczenie

• szybciej schodzi na tzw. margines

Przeprowadzone w USA badania wykazały na przykład, że tak jak na 10 żonatych mężczyzn leczących się z powodu alkoholizmu – małżeństwo jednego z nich kończy się rozwodem tak na 10 leczących się zamężnych kobiet w jednym tylko przypadku małżeństwo nie ulega rozpadowi.
kobiety:

• zaczynają pić później niż mężczyźni (nierzadko po 40 r.ż.)

• częściej piją samotnie i ukrywają swoje uzależnienie

• szybciej niż mężczyźni osiągają kolejne stadia uzależnienia

Problemem kobiet w terapii to :

• błędne zdiagnozowanie (jako depresja, nerwica itp.)

• poczucie wstydu i winy (przyznanie się do niepowodzenia w roli matki czy żony)

• obawa przed wykryciem uzależnienia, bo może się wiązać z utratą (odsunięciem, odebraniem) dzieci

• sprzeciw rodziny (wstyd przed otoczeniem)

• trudności w zapewnieniu opieki nad dzieckiem ( wśród bliskich nie ma wsparcia )

• mężowie, partnerzy nie pozwalają “swoim kobietom” na udział w terapii, w obawie przed męskim towarzystwem

Dlatego zapraszamy do naszej kliniki ” Moje życie ” tu kobiety mogą czuć się jak w rodzinie, są wspierane , mogą otworzyć się przed terapeutką lub terapeuta, nabrać wiary w siebie , pozbyć się wstydu i z podniesiona głową wejść w trzeźwe , zdrowe życie

Zalecenia dla trzeźwiejących alkoholików

• Zadbaj o to, aby w domu nie było żadnego alkoholu. Nie zgadzaj się aby ktoś przynosił alkohol na spotkania z Tobą i do Twojego domu. Nie utwierdzaj się w przekonaniu, że nie odczuwasz żadnej potrzeby jego wypicia.
• Usuń z domu przedmioty kojarzące Ci się z alkoholem, lub rytuałem alkoholowym.
• Staraj się unikać miejsc, w których kiedyś piłeś.
• Nie chodź do restauracji, lokali, kawiarń, pubów, ogródków piwnych i innych miejsc, w których podawany jest alkohol. Nie przebywaj w miejscach, w których piją inni.
• Zrezygnuj ze spotkań towarzyskich, na których podaje się alkohol, nawet jeżeli są to uroczystości rodzinne. Pamiętaj, że większość uroczystości ma część na której się nie pije – na niej będziesz się czuł bezpiecznie.
• Unikaj robienia zakupów w sklepach, gdzie sprzedawany jest alkohol – w tych, w których sam najczęściej go kupowałeś.
• Pamiętaj o tym, że picie bezalkoholowego piwa lub szampana jest tak samo niebezpieczne jak wypicie innego rodzaju alkoholu.
• Przyjmowanie i dawanie prezentów i łapówek alkoholowych, branie udziału w składkach na alkohol, chodzenie po alkohol, stanie na czatach, przebywanie tam gdzie piją, polewanie innym jest braniem udziału w obyczaju pijackim i jako takie bezpośrednio zagraża Twojej trzeźwości.
• Staraj się jeść do syta, z pełnym żołądkiem odczuwać będziesz mniejszą chęć do picia alkoholu.
• Nie rozmawiaj z osobami nietrzeźwymi.
• Na ile to możliwe unikaj kontaktu wzrokowego i węchowego z alkoholem.
• Nie pożyczaj pieniędzy jeśli wiesz, że przeznaczone zostaną na zakup alkoholu.
• Środki chemiczne zmieniające nastrój (leki nasenne, uspokajające, psychotropowe, narkotyki) są zamiennikiem alkoholu i branie ich bez kontroli lekarskiej jest formą odurzania się.
• Niektóre produkty spożywcze i lekarstwa zawierają alkohol, dbaj o siebie i sprawdzaj skład zawsze przed jedzeniem czy zażyciem. Smak i zapach alkoholu to najsilniejszy wyzwalacz głodu alkoholowego.
• Ogarniająca Cię chęć do napicia się alkoholu może być spowodowana tym, że organizm usilnie domaga się płynów. Wypij wtedy dużo, na przykład: wody mineralnej, soku owocowego, herbaty z cukrem.
• Pamiętaj, że ważne jest abyś dużo czasu poświęcał na sprawy związane z trzeźwieniem, takich jak: terapia, mityng AA, czytanie literatury dotyczącej trzeźwienia, rozmowy z trzeźwiejącymi alkoholikami, stosowanie technik wspomagających trzeźwienie – dzienniczek uczuć, dzienniczek głodu alkoholowego, planowanie dnia, medytacja, HALT, 24 godziny i inne programy zdrowienia.
• Pamiętaj, że na początku trzeźwienia ważne jest abyś umiał zaplanować sobie dzień tak, aby nie było w nim przesadnych obciążeń ani okresów zupełnej bezczynności. Staraj się być czynnym i aktywnym, szczególnie w sferze trzeźwienia.
• Jak najszybciej naucz się mówić “nie”, gdy ktoś proponuje Ci lub tyko sugeruje wypicie alkoholu.
• Wykorzystuj telefon do uzyskiwania wsparcia od innych osób. Wtedy źródłem siły będzie dla Ciebie kontakt z trzeźwiejącymi uzależnionymi. Pamiętaj, ze osoba do której się zwrócisz zazwyczaj potrzebuje takiej rozmowy tak samo jak Ty. Nigdy się nie wahaj, dzwoń! O numery telefonu możesz poprosić kolegów i koleżanki z terapii lub spotkań AA, gdzie jest to powszechnie stosowany obyczaj.
• Pamiętaj, że wielki wpływ na Twój nastrój ma dyspozycja fizyczna. Prowadź regularny tryb życia, gimnastykuj się, spaceruj. Znajdź sobie odpowiedni dla Ciebie sposób rekreacyjnego spędzania czasu, turystyka, rower, basen, itp.
• Dbaj o zdrowie, gdy trzeba korzystając z pomocy specjalistów.
• Układaj sobie plan dnia, tak aby wprowadzić jak najwięcej porządku w swoje działania.
• Realizując swoje plany dawaj pierwszeństwo rzeczom najważniejszym. Pamiętaj, że Twoja trzeźwość powinna być na pierwszym miejscu – jeżeli chcesz nie pić.
• Dbaj o pogodę ducha. Zmień płytę w głowie.

Czy aby na pewno stosujesz w codziennym życiu przedstawione tutaj zasady? Czy też może znajdujesz wśród nich punkty, z którymi się nie zgadzasz? Może są też takie, które stosujesz tyko wybiórczo, albo od czasu do czasu? Być może realizowałbyś niektóre z nich, ale w zmodyfikowanej wersji… Zastanów się. Te zasady zostały dawno temu sformułowane przez innych trzeźwiejących dla takich jak Ty! Nie wynikały one z rozważań teoretycznych, ale z praktyki radzenia sobie z zagrożeniami dla trzeźwości. Opracowali je ci, którzy poradzili sobie z chęcią napicia się alkoholu. My też na początku wątpiliśmy. Wielu z nas musiało zaczynać swoją trzeźwość od początku wiele razy zanim przyznało, że być może coś w nich jest. Bądź mądrzejszy od nas. Uwierz, że nie istnieje żadna droga na skróty! Ale jak zawsze wybór należy tylko do Ciebie!

Psychoterapia w leczeniu uzależnień

Jeżeli chodzi o uzależnienia to początkowo leczono jedynie skutki tej choroby takie jak stany zapalne wątroby czy trzustki, oraz inne dolegliwości wynikające z toksycznego działania alkoholu na organizm ludzki. Następnie stosowano środki zwane awersyjnymi, które po zażyciu i wypiciu alkoholu wywoływały wymioty i złe samopoczucie. Później stosowano disulfiram (anticol, esperal). Lek ten po wypiciu alkoholu powoduje duży wzrost ciśnienia tętniczego i tachykardię, działa jak “straszak” ponieważ osoba która go przyjmuje (anticol) lub ma wszyty (esperal) boi się , że po wypiciu alkoholu może sobie poważnie zaszkodzić lub nawet umrzeć. Obawy te są uzasadnione, jednak te sposoby nie leczą uzależnienia.
W przypadku zaprzestania zażywania anticolu lub zakończenia działania esperalu następuje powrót do picia. Jedynym skutecznym sposobem leczenia uzależnień jest psychoterapia.

Psychoterapia i jej cele

Słowo psychoterapia pochodzi od greckich słów psyche – dusza i therapeuein – leczyć. Najkrócej mówiąc psychoterapia to zbiór technik leczących lub pomagających leczyć rozmaite schorzenia i problemy natury psychologicznej. Wspólną cechą tych wszystkich technik jest kontakt międzyludzki.
Cele psychoterapii ukierunkowane są zwykle zarówno na zmianę zachowań i postaw pacjenta, jak też na rozwój jego kompetencji emocjonalnych, np. samokontroli, radzenia sobie z lękami oraz stresem, podniesienie samooceny, poprawę zdolności tworzenia więzi, współpracy i komunikowania się z otoczeniem czy też na poprawę własnej motywacji do działania.

Zastosowanie psychoterapii w leczeniu uzależnień.

Uzależnienie jest chorobą, która trzeba zatrzymać abstynencja i leczyć terapią.

Wszystkie inne podejścia do tego problemu zawodzą.

Możemy wyróżnić cztery czynniki warunkujące uzależnienia. Są to czynniki: biologiczne, psychologiczne, społeczne i duchowe. Ponadto w trakcie uzależniania, wytwarzają się pewne Psychologiczne Mechanizmy Uzależnień, które są odpowiedzialne za powstawanie głodu związanego z uzależnieniem, brak wglądu w to jakie miejsce w życiu osoby uzależnionej zajmuje uzależniacz i jakie w związku z tym ponosi ta osoba straty, jak również to że życie uzależnionego koncentruje się wokół jego uzależniacza. Psychoterapia pozwala “rozbroić” te mechanizmy. W pracy terapeutycznej pomagamy osobie uzależnionej dokonać wglądu w to czego dotychczas nie widziała, odkrywa spustoszenie powstałe takim zachowaniem. Odkrywa również to, że najważniejszą rzeczą w jej życiu było przyjmowanie substancji lub kompulsywne zachowanie. W trakcie terapii pacjent uczy się jak radzić sobie z głodem związanymi z uzależnieniem, jak rozpoznawać objawy nawrotu choroby i jak na nie reagować. A przede wszystkim rozpoznaje i nazywasz wreszcie swoich uczucia.
Uczy się korzystać z programów prozdrowotnych, takie jak: HALT oraz 24h. Buduje sieć wsparcia, która w razie kryzysu będzie jej służyć pomocą.
Odbywa treningi asertywnych zachowań abstynenckich (czyli uczy się jak odmawiać ).
Przez cały czas jest motywowana do pracy nad sobą.
W terapii uzależnień chodzi nie tylko o zaprzestanie przyjmowania substancji, czy zachowań, ale o pewien rozwój (trzeźwienie), dopiero to pozwala osobie uzależnionej na życie bez uzalezniacza i czerpanie szczęścia z innych naturalnych źródeł, które jej nie szkodzą.

Na to wszystko nie ma żadnej tabletki. Dlatego właśnie psychoterapia jest metodą z wyboru.