Uzależnienie od internetu

Uzależnienie od komputera czy Internetu jest obecnie jednym z najbardziej rozpowszechnionych uzależnień behawioralnych (czyli uzależnień polegających na utrwalonym, wielokrotnym powtarzaniu określonej czynności w celu uzyskania pożądanych stanów psychicznych i emocjonalnych). Dostęp do maszyn za pomocą których można surfować w sieci, grać w gry, skontaktować się ze znajomymi czy nawet wykonywać różne obowiązki związane z pracą i nauką jest na porządku dziennym. Korzystanie z komputerów, telefonów, tabletów i innych urządzeń elektronicznych stało się normą. Stąd bardzo trudne jest rozpoznanie uzależnienia w tym obszarze.
Istotą uzależnienia od komputera nie jest sam komputer, ale utrata kontroli w praktykowaniu różnorakich form korzystania z niego. Osoba nie uzależnia się od maszyny a od stanów psychicznych i emocjonalnych jakie wzbudzają się w niej podczas działalności własnej realizowanej przy użyciu komputera. Idąc tym tropem można uzależnić się od pobudzenia jakie pojawia się na skutek grania w gry komputerowe, czy też podniecenia związanego z poznawaniem osób na różnego rodzaju czatach czy forach dyskusyjnych, bądź kreowaniem różnych obrazów siebie w sieci co daje poczucie mocy i kontroli.

Zespół uzależnienia od komputera i Internetu pomimo dużej różnorodności poszczególnych przypadków ma jedną cechę wspólną a mianowicie to, że osoby dotknięte tą chorobą spędzają coraz większą ilość czasu korzystając z komputera lub innego urządzenia elektronicznego co przekłada się na pogorszenie ich funkcjonowania we wszystkich sferach życia: fizycznej, psychicznej, społecznej (w tym rodzinnej), zawodowej, a bywa że powoduje również konflikty z prawem.

Do niepokojących sygnałów, wskazujących na uzależnienie od komputera należą między innymi: drażliwość i nerwowość w przypadku braku dostępu do komputera, czas spędzany przy komputerze dominuje nad innymi aktywnościami (spotkania ze znajomymi, praca, nauka, a nawet jedzenie czy spanie), pojawić się może nadpobudliwość, zaburzenia lękowe, izolowanie się, zaburzenia snu, relacje wirtualne stają się ważniejsze od realnych, pojawienie się natrętnych myśli o graniu lub rzeczach które będzie się robiło, gdy już usiądzie się przed komputerem.

Fazy uzależnienia od Internetu

Proces rozwoju uzależnienia od Internetu przebiega zasadniczo w trzech fazach, z tym że objawy i przebieg każdej z nich są do siebie podobne u różnych osób. Kimberly Young w jednym ze swoich opracowań dokonała systematyki cech odróżniających normalne użytkowanie Internetu od patologicznego. Fazy, przez które przechodzą internauci coraz bardziej uzależniając się wyglądają następująco:

I faza – zaangażowania

Użytkownik zapoznaje się z Internetem i jego możliwościami. W tej fazie istotną rolę odgrywają uczucia związane z eksploracją nowej rzeczywistości. Zainteresowanie, fascynacja i uczucie przypływu sił są szczególnie atrakcyjne po ciężkim, wymagającym odprężenia dniu. Kontakty nawiązywane za pomocą Internetu sprawiają, że znika nuda i poczucie osamotnienia. Może pojawiać się nawet uczucie podobne do euforii, a także uczucie spokoju w trakcie lub bezpośrednio po surfowaniu.

II faza –zastępowania

Intensywne uczucia występujące w poprzedniej fazie zastępowane są przez redukcję dyskomfortu. Uzależniony zaczyna odczuwać potrzebę podtrzymywania znajomości zawartych przy pomocy Internetu. Powoli zagłębia się w internetową wspólnotę rezygnując na rzecz tej aktywności z osób czy zajęć, będących do tej pory częścią jego życia. Jego myśli są pochłonięte przez rzeczywistość sieci, nawet wtedy, gdy z niego nie korzysta (często także podczas rzeczywistych spotkań towarzyskich).

III faza – ucieczki

Uzależnienie pogłębia się prowadząc do silnej i coraz większej potrzeby oraz chęci korzystania z Internetu. Sieć przestaje być jedynie narzędziem do komunikacji, rozrywki czy zdobywania potrzebnych informacji. Staje się miejscem ucieczki od świata realnego i codziennych problemów. Po powrocie do rzeczywistości problemy te wracają ze zdwojoną siłą, pogłębia się depresja i poczucie samotności. Uzależniony odczuwa coraz większe wyrzuty sumienia z powodu zaniedbywania codziennych obowiązków i bliskich mu osób. Nieprzyjemne odczucia i chęć ich zredukowania powodują coraz częstsze i dłuższe sesje w sieci. Po ich przerwaniu (odstawieniu) odczuwa efekty odstawienia podobne do tych pojawiających się u alkoholików, czyli poirytowanie, niepokój, a nawet panikę. Ponadto pojawia się zaprzeczanie swoim faktycznym problemom związanym z używaniem Internetu

Leczenie uzależnienia od gier komputerowych, przebywania w sieci na surfowaniu po Internecie, czy nałogowym korzystaniu z czatów oraz forów internetowych przebiega podobnie. Istotą jest tutaj dopasowanie odpowiedniej, dostosowanej do rodzaju uzależnienia oraz wieku osoby psychoterapii, która ma na celu uświadomienie problemu i analizę zagrożeń. Po czym naukę oraz wdrażanie w życie nowych konstruktywnych zachowań.

Komputer i Internet to narzędzia służące zarówno do nauki i pracy jak i zapewniające rozrywkę. Nie ma możliwości wyeliminowania ich z życia osoby chorej, a ryzyko niezauważenia problemu skrajnego podporządkowywania się tym innowacjom jest bardzo duże. Głównym celem psychoterapii jest więc nauczenie osoby takiego korzystania z dobrodziejstw technicznych, aby były one przydatne w życiu a nie powodowały obniżenia jego jakości i nie wpływały zaburzająco na funkcjonowanie w różnych sferach życia człowieka. Osiąga się to za pomocą długofalowej psychoterapii jaką oferuje nasz Ośrodek.

Dzięki kompleksowemu i indywidualnemu podejściu do każdego pacjenta, terapia skupia się również na przyjrzeniu się problemom leżącym u podłoża tego uzależnienia oraz poradzenie sobie z nimi, a to przekłada się na poprawę funkcjonowania pacjenta oraz polepszenie jakości życia.